Op vrijdag 27 september kwam er, na 45 jaar, een einde aan de carrière van de F-16 Fighting Falcon binnen de Koninklijke Luchtmacht. Ter gelegenheid van dit historische moment organiseerde de luchtmacht een afscheidsvlucht met acht F-16’s boven Nederland.
Rond kwart voor twee ’s middags steeg de eerste F-16 op vanaf Vliegbasis Volkel. De formatie werd aangevoerd door de J-062, gevolgd door de J-197, J-013, J-008, J-515 en J-006. Door een oproep van de traumahelikopter, die gestationeerd is op Volkel, voegden de laatste twee F-16’s, de J-146 en J-641, zich later bij de formatie. Na een flyby boven Vliegbasis De Peel zette de groep koers richting het noorden. Bij Nijmegen sloot een Belgische F-16BM zich aan om als fotovliegtuig de ‘Farewell Flight’ vast te leggen.
Om precies twee uur ’s middags vlogen de F-16’s voor de laatste keer het luchtruim boven Twente binnen. Anderhalve minuut later zagen honderden toeschouwers de formatie over Twente Airport vliegen. De piloot van de J-197, met het speciale ‘Farewell Falcon’-kleurenschema, nam afscheid van de vliegbasis met een zogenaamde wingwave. Deze manoeuvre gaf spotters de kans om het toestel, ondanks de slechte weersomstandigheden, toch goed vast te leggen. Twente Airport groette de jachtvliegtuigen met een watersaluut. Hiervoor werden de twee crashtenders van de luchthaven aan weerskanten van de baan gepositioneerd. Na de flyby en een scherpe bocht naar links vloog de formatie verder richting Groningen.
Alternatieve route
De groep zou vervolgens via Leeuwarden, de Vliehors, Lelystad, Soesterberg en Den Haag naar het zuiden vliegen. Echter, de weersomstandigheden verslechterden dusdanig dat de geplande route niet volledig kon worden afgelegd. Na een flyby boven Groningen Airport Eelde werd besloten terug te keren naar het zuiden. Boven de vliegbases Woensdrecht, Gilze-Rijen en Eindhoven was het weer beter en werd hier alsnog afscheid genomen met flyby’s. De laatste twee F-16’s sloten zich tijdens de terugvlucht bij de formatie aan. Op vluchtdata van ADSBexchange was te zien dat de callsigns samen de spreuk “Final Viper Flight 312 Sons Of Bonzo” vormden, de J-197 was niet zichtbaar op de radar.
De afscheidsvlucht eindigde na drie uur op Volkel. Om exact 3:12 uur vlogen de zes F-16’s van het 312 Squadron in een 3-1-2 formatie over het afscheidsfeest op de basis. Een kleine 25 minuten later landde de laatste F-16. Inmiddels heeft de F-35 alle taken van de F-16 overgenomen. Enkele overgebleven ‘Falcons’ op Vliegbasis Volkel worden binnenkort, indien nog niet gebeurd, ontdaan van Nederlandse markeringen en voorzien van tijdelijke stickers. Een deel van de toestellen zal aan Oekraïne worden geleverd.
F-16 in Twente
De eerste Nederlandse F-16 arriveerde op 6 juni 1979 op Vliegbasis Leeuwarden. Drie maanden later was de F-16B, registratie J-259, van dichtbij te bewonderen op Vliegbasis Twenthe. De machine was onderdeel van de static display tijdens een open dag van de Koninklijke Luchmacht. In 1987 nam het Twentse 315 Squadron “Lion” voor het eerst een F-16 in ontvangst. Een jaar later volgde het tevens op Twenthe gebaseerde 313 Squadron “Tiger”.
In 1992 haalde een kist van het 315 Squadron het nieuws na een opmerkelijke crash. De J-054, een F-16A, steeg dinsdag 11 februari van dat jaar op vanaf Twenthe, maar kreeg vlak na het vertrek te maken met motorproblemen. Als gevolg hiervan stortte de machine neer in de Hengelose wijk Hasseler Es. De piloot maakte gebruik van zijn schietstoel en zag hoe zijn toestel op een speelveld crashte aan de Dinant Dijkhuisstraat. Er vielen geen doden en gewonden.
Het 315 Squadron werd in 2004 opgeheven naar aanleiding van bezuinigingen bij Defensie. Het 313 Squadron verliet Twenthe in 2005 en verhuisde naar Volkel. Met het vertrek van het Tiger-Squadron kwam er een eind aan de operationele status van de vliegbasis. In de jaren daarna werden F-16’s nog wel onderhouden op het terrein en in sommige gevallen klaargemaakt voor vertrek naar Chili. Dat land kocht een paar jaar eerder achttien F-16’s van Nederland. De laatste drie ‘Falcons’, de J-251, J-253 en J-269 verlieten Twenthe op 6 juni 2007. Een halfjaar later staakte ook de civiele medegebruiker van het luchtvaartterrein haar activiteiten.